Gorcolo peyniri, Artvin’in Şavşat ilçesinde yapılan bir yaş peynir türüdür.Daha çok yaylalarda yapılan bu peynir türü daha sağlıklı saklamak için başvurulan bir yöntemdir. Yaylalarda Şaşorti denilen kadınlar tarafından yapılır. Çok lezzetli bir peynir türüdür.Gorcolo peyniri şu şekilde yapılır:Yayığın içine kaymak konulduktan sonra,yayık yayılarak ve tereyağ elde edilir.Çıkan yayık suyu (alt suyu) kazana koyularak kaynamaya bırakılır.Sıvı kaynadıkça üzerinde köpüğümsü katman oluşur,bu hedeler alınarak üçgen şeklindeki bezden torbaya dökülür.Torbanın ağzı bağlanır ve onun için özel olarak ağaçtan yapılmış üzerine konur ve onun üzerinde de ağırlık yapan bir taş konur.Bir kaç saat taş altında kalan kısmın suyunun iyice süzülmesi sağlanır.Süzme torbanın ağzının burgu şeklinde bükülmesi şeklinde yapılır.Buna”gorcolo’nun mıçlanması” adı verilir.Süzüldükten sonra ortaya çıkan peynire Artvin yöresinde Gorcolo denir.Gorcolo ufalanarak özellikle ağaç bir teknede yaklaşık 1-2 gün ısıtılır ve tuzlanır.Eritime işlemine tabi tutulan Gorcolo daha lezzetli hale gelir ve daha sevilerek yenir. Gorcolo’nun en iyi ve yaygın yapıldığı yer Şavşat’tır. Şavşat’tan getirilen Gorcolo’lar Ardahan ve Kars pazarlarında da satılmaktadır. Peynir eritmesi Şavşat ve Ardahan’dan göç edenlerin en çok aradığı lezzetlerden biridir. Peynir eritmesi daha çok sararmış gorcolo peynirinden yapılır.
Yaylaya çıkmak ve Gorcolo yapmak Artvin yöresinde öylesine çok sevilirki, yöre şairlerinin özlemlerine ve şiirlerine de yansımıştır.
Bu şiirlerden birinin dörtlüklerinde gorcolo şöyle geçer:
Nisanda mayısta danalar doğarKuzilar meleşir it itu boğar
Mor koçik hağılda tavari sağar
Ahecan seninle yayla yapsayduh
Gorcolo ufadıp tulug tepsayduh
Yine başka bir şiirde yayla ve gorcolo temaları şöyle işlenir:
Gorcolo süzüp yayiğu yayduğGarnımiz aciktu gevreği yaptuğ
Çimdirup kuzulari da kırktuğNe güzel havası vadır yaylanın
Başka bir şiirde gorcolo nostaljik bir ürün olarak karşımıza çıkar
Kaymak dökerek yerdik dağların karlarından
Yapardık kara sakız kayın ağaçlarından
Peynirlerin şıratı süzülürdü torbadan
Gorcolo taşlarını taşırdık yorulmadan
